Kine Tim

Houding, rugpijn en misverstanden: 11 feiten wat je echt moet weten.

Als kinesist horen we vaak opmerkingen als: "Ik zit verkeerd aan mijn bureau," "Mijn onderrug is te hol of staat scheef" "Mijn kind staat doorgezakt," of "Mijn osteopaat zegt dat mijn bekken gedraaid staat." Deze zorgen zijn ook terug te vinden in de media en op sociale media, waar influencers tips geven over hoe je uw houding kunt verbeteren. Om hiervan te profiteren wordt er reclame gemaakt voor ergonomische bureaustoelen, standing desks en hulpmiddelen zoals strakke elastische hemden die je rug zouden ondersteunen. Helaas, volgens de huidige kennis zijn deze oplossingen te simpel en vaak ineffectief.

De Werkelijkheid over Houding en Rugpijn

Ergonomisten en hulpverleners proberen al tientallen jaren mensen te helpen beter te zitten en te tillen op hun werk. Bedrijven investeren veel in experts en betere bureaustoelen in de hoop dat dit het ziekteverzuim door rug- en nekpijn vermindert. Maar waar blijven de succesverhalen? Waarom horen we niet in de media dat deze interventies werken?

Na jarenlang preventief houdingsadvies is het resultaat dat afgelopen decennia rugpijn alleen maar is toegenomen. Als deze aanpak echt zo effectief was, zouden rugproblemen inmiddels ingedijkt zijn. Het is duidelijk dat er iets ontbreekt in deze benadering. Dit wordt ook bevestigd doorwetenschappelijk onderzoek. Hier zijn 11 bewezen feiten over houding, rugpijn en behandeling die wat meer duidelijk scheppen:

11 Feiten over Houding en Rugpijn

1. Een correcte houding bestaat niet:

Hoe raar het ook klinkt, er is geen sterk bewijs dat één bepaalde houding rugpijn voorkomt. Lang in dezelfde houding zitten kan zelfs meer pijn veroorzaken door statische spierspanning. Zelfs al zit je in de “correcte” houding. De beste houding is een comfortabele houding die je regelmatig varieert.

‍

2. Variaties in houdingen zijn normaal:

De natuurlijke curve van onze wervelkolom varieert. Rugpijn kan niet toegeschreven worden aan deze normale variaties, tenzij bij extreme afwijkingen zoals zware scoliose. Als mens zien we alles graag mooi recht en symmetrisch maar niets in de natuur is perfect symmetrisch, ons lichaam dus ook niet.

3. Houding is verbonden met gemoedstoestand en emoties:

Hoe we staan en zitten kan inzicht geven in onze emoties. Sommige houdingen worden aangenomen als een beschermingsstrategie bij onzekerheid. Een goed voorbeeld hiervan is de houding die tieners aannemen wanneer ze zich onzeker voelen over hun veranderende lichaam. Iemand die sterk in zijn schoenen staat zal dit reflecteren in zijn houding en beweging.

4. Comfortabele houdingen zijn veilig:

Comfort varieert per individu, situatie en tijd. Het is goed om regelmatig van houding te wisselen. Praktisch voorbeeld: Sta-bureaus kunnen een fijne korte afwisseling bieden van zitten, maar langdurig staan zal oncomfortabel aanvoelen. Als doorgezakt zitten echt zo'n probleem was, zouden we alle zetels uit onze woonkamer moeten verbannen. Maar er is niets zo fijn als na een lange, actieve werkdag op de bank ploffen. Een ganse zondag in de zetel liggen zal minder prettig voelen.

5. De wervelkolom is robuust:

De wervelkolom is sterk en adaptief. Angst voor kwetsbaarheid verhoogt de kans op pijn. Je rug is sterker dan je denkt en kan verder versterkt worden door middel van oefeningen en fysieke activiteit. Door te vermijden om gewichten te heffen wordt de rug zwakker en stijgt de kans op last.

6. Zitten is niet gevaarlijk:

Geen paniek als je langer dan 30 minuten zit, maar beweeg wel regelmatig! Lang zitten is op zich niet ongezond als je daarnaast sport en beweegt. Microbreaks nemen tijdens het werken is een goed idee. Hoeveel je moet bewegen, zie onze blogpost over stappen per dag voor meer info. Zitten op zich zal geen schade naar het lichaam veroorzaken maar draagt wel bij tot een sedentaire levensstijl.

7. Iedereen is anders:

Screening op houding en beweging voorkomt geen pijn op de werkplaats. Bijvoorbeeld tiltechnieken werken niet voor iedereen hetzelfde. Iedereen moet tillen op een manier die voor hem of haar het beste voelt. Zwaar werk heeft een hoger risico op rugpijn, maar dit komt omdat het zwaar werk is. Ook al til je op een “correctere manier”, het risico op rugpijn blijft gelijk. Tiltechnieken beschouwen wij als mogelijke variaties op heffen, maar het is niet de heilige graal van preventie.

8.Let op met zorgverleners die zeggen dat stand afwijkingen de oorzaak zijn:

Het is al lang bewezen dat therapeuten de bekken-en rug stand niet nauwkeurig kunnen evalueren met hun handen. Dit concept heet Palpatory Pareidolia, voor meer info klik hier. Het idee dat een bekken scheef staat wordt vaak onjuist geconstateerd en zelfs al zou het kloppen, het is geen probleem. Zoals we hierboven al beschreven, niets in de natuur is perfect symmetrisch. Enkel bij extreme afwijkingen kan dit een risicofactor zijn. (zelfs dan is het nog maar één factor, een puzzelstukje in de grotere puzzel, niet het ganse verhaal). Als uw zorgverlener zegt dat je bekken onjuist staat, voedt dit nog meer onzekerheid en verhoogd dit de kans op pijn.

9. Manipulatie/kraken zet wervels en bekken niet terug op zijn plaats:

Zoals hierboven beschreven staat is bijzonder moeilijk om de exacte positie van de wervels en het bekken te bepalen met onze handen. Bovendien is het idee dat handmatige therapie deze stand kan “corrigeren” een misvatting. Botten en gewrichten zijn stevig en onvervormbaar. De krachten die een therapeut met de handen kan uitoefenen, zijn minuscuul in vergelijking met de krachten die tijdens dagelijkse activiteiten of sportbeoefening op het lichaam inwerken. Manipulaties om botten of gewrichten te verplaatsen zijn onmogelijk

Waarom is deze misvatting dan zo hardnekkig?

Mogelijk komt het door de subjectieve ervaring van patiënten. Tijdens een behandeling kan men stretch, kraken of een gevoel van "loslating" ervaren. Dit kan de indruk wekken dat er iets "gecorrigeerd" is, terwijl er in werkelijkheid hoogst waarschijnlijk spierspanningen of gewrichtspijn werden verlicht. Moderne inzichten wijzen op een NeuroFysiologisch mechanisme van effect wat een tijdelijke pijndemping geeft.

10. (Rug)pijn is complexer dan alleen houding:

Rugpijn wordt beïnvloed door meer dan alleen biomechanica. Een mens is geen robot, er spelen zich veel meer factoren af bij pijn dan enkel hoe we staan of bewegen, zoals: andere gezondheidsproblemen, levensstijl, genetica, overtuigingen/onzekerheden en mentale gezondheid. In onderstaande afbeelding kan je de complexiteit van de pijnervaring zien.

11. Onzekerheid en vermijding leidt net tot een hoger risico op last:

Zoals hierboven al opgemerkt, we weten dat onzekerheid een voedingsbron van pijn kan zijn. Bijvoorbeeld is er aangetoond dat bezorgdheid van ouders over de boekentas van hun kind averechts kan werken: studies tonen aan dat deze kinderen meer kans op rugpijn hebben. In plaats van onzekerheid te voeden gaan we beter mensen progressief blootstellen aan hetgeen we ontwijken. Persoonlijke groei zit buiten je comfortzone.

Goed, en nu verder, wat Kunnen we wel doen?

In een notendop:

1. Gezond Leven:

Genoeg bewegen, regelmatig sporten, gezond eten, voldoende en consistent slapen, niet roken, matig alcoholgebruik en stressmanagement etc.

2. Gelukkig Leven:

zorg voor een leven naast je werk: onderhouden van relaties, maak nieuwe vrienden, vind voldoening in je werk, zorg voor financiële stabiliteit en beoefen hobby's.

3. Werk lonend maken:

Waarschijnlijk een van de moeilijkste punten: probeer voldoening te zoeken op je werk, afbakenen van grenzen, microbreaks nemen, variatie in beweging en taken, etc.

4. Zoek een moderne therapeut:

Zoek een therapeut die een holistische benadering hanteert en zich niet alleen focust op manuele behandelingen. Iemand die ook als coach fungeert en je helpt in jezelf te geloven. Iemand die werkt op het zelfvertrouwen en opbouwen van capaciteiten, activiteiten en zelfvertrouwen. Zoals je kan zien is het voorkomen van pijn vaak een complexe situatie en is het veranderen van een bureaustoel of matras vaak niet voldoende. Onze expertise als therapeut kan helpen om deze kwestie vanuit een nieuw perspectief te bekijken en aan te pakken.

Door deze feiten te omarmen en een bredere kijk op gezondheid en welzijn te hebben, kunnen we betere stappen zetten in het voorkomen en behandelen van rug- en nekpijn.

‍

Geschreven door Tim Willems

11/06/24

Nuttige video:

https://www.youtube.com/watch?v=dlSQLUE4brQ

Bronnen:

Slater D, Korakakis V, O'Sullivan P, Nolan D, O'Sullivan K."Sit Up Straight": Time to Re-evaluate. J Orthop Sports Phys Ther.2019 Aug;49(8):562-564. doi: 10.2519/jospt.2019.0610. PMID: 31366294.

Preece SJ, Willan P, Nester CJ, Graham-Smith P, Herrington L,Bowker P. Variation in pelvic morphology may prevent the identification ofanterior pelvic tilt. J Man Manip Ther. 2008;16(2):113-7. doi:10.1179/106698108790818459. PMID: 19119397; PMCID: PMC2565125.

Christensen ST, Hartvigsen J. Spinal curves and health: asystematic critical review of the epidemiological literature dealing withassociations between sagittal spinal curves and health. J Manipulative PhysiolTher. 2008 Nov-Dec;31(9):690-714. doi: 10.1016/j.jmpt.2008.10.004. PMID:19028253.

Bialosky JE, Bishop MD, Price DD, Robinson ME, George SZ. Themechanisms of manual therapy in the treatment of musculoskeletal pain: acomprehensive model. Man Ther. 2009 Oct;14(5):531-8. doi:10.1016/j.math.2008.09.001. Epub 2008 Nov 21. PMID: 19027342; PMCID:PMC2775050.

https://www.painscience.com/articles/palpatory-pareidolia.php

‍

Bronnen foto’s:

Aangepast: https://www.healthline.com/health/bone-health/the-4-main-types-of-posture#common-posture-problems

Cholewicki J, Breen A, Popovich JM Jr, Reeves NP, SahrmannSA, van Dillen LR, Vleeming A, Hodges PW. Can Biomechanics Research Lead toMore Effective Treatment of Low Back Pain? A Point-Counterpoint Debate. JOrthop Sports Phys Ther. 2019 Jun;49(6):425-436. doi: 10.2519/jospt.2019.8825.Epub 2019 May 15. PMID: 31092123; PMCID: PMC7394249.

‍